فرهنگ واژگان ترکی در زبان و ادبیات فارسی
نویسنده:
عادل ارشادی فرد
امتیاز دهید
همراه با برخی از اعلام تاریخی و جغرافیایی ترکی در تاریخ و جغرافیای ایران
مقدمه
گفتم فرقچی گشته ای، ای عشق اما برت دل
ییلاق سلطان چون بود قشلاق چوپانی است این
«مولوی»
آمیزش و الفت زبانهای مهم سه گانه عالم اسلام یعنی ترکی و فارسی و عربی حقیقتی کهن و جاودانه است که ریشه در گذشته های خیلی دور تاریخ دارد. این اختلاط و آمیزش بعد از ظهور اسلام و غلبه مسلمین بر ایران و آسیای میانه سرعت و وسعت بیشتری گرفت با این تفاوت که در قسمتهایی از ایران زبان و خط مردم و دولت مغلوب ساسانی از رونق و حیات افتاد ولی در آسیای میانه زبان رایج توده های مردم با همان فوت به حیات خود ادامه داد و مهمترین خط رایج در میان آنان خط اویغوری به موازات پذیرش الفبای عربی تا قرن پانزدهم میلادی ادامه داشته است. فروپاشی امپراطوری ساسانی و تسلط اعراب بر سرزمین های شمالی و شرقی شبه جزیره عرب مناسبات جدیدی در روابط سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی مردم این سرزمینها بوجود آورد. دو قرن سلطه سیاسی و فرهنگی اعراب بر این سرزمینها و هم چنین گرایش اکثریت توده های مردم به دین اسلام و اسکان اعراب در سرزمینهای مفتوحه نقش مهمی در این اختلاط فرهنگی ایفا کرد...
بیشتر
مقدمه
گفتم فرقچی گشته ای، ای عشق اما برت دل
ییلاق سلطان چون بود قشلاق چوپانی است این
«مولوی»
آمیزش و الفت زبانهای مهم سه گانه عالم اسلام یعنی ترکی و فارسی و عربی حقیقتی کهن و جاودانه است که ریشه در گذشته های خیلی دور تاریخ دارد. این اختلاط و آمیزش بعد از ظهور اسلام و غلبه مسلمین بر ایران و آسیای میانه سرعت و وسعت بیشتری گرفت با این تفاوت که در قسمتهایی از ایران زبان و خط مردم و دولت مغلوب ساسانی از رونق و حیات افتاد ولی در آسیای میانه زبان رایج توده های مردم با همان فوت به حیات خود ادامه داد و مهمترین خط رایج در میان آنان خط اویغوری به موازات پذیرش الفبای عربی تا قرن پانزدهم میلادی ادامه داشته است. فروپاشی امپراطوری ساسانی و تسلط اعراب بر سرزمین های شمالی و شرقی شبه جزیره عرب مناسبات جدیدی در روابط سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی مردم این سرزمینها بوجود آورد. دو قرن سلطه سیاسی و فرهنگی اعراب بر این سرزمینها و هم چنین گرایش اکثریت توده های مردم به دین اسلام و اسکان اعراب در سرزمینهای مفتوحه نقش مهمی در این اختلاط فرهنگی ایفا کرد...
دیدگاههای کتاب الکترونیکی فرهنگ واژگان ترکی در زبان و ادبیات فارسی
همانگونه که در بالا خواندید، واژگان تازی و فارسی 88% واژگان ترکی عثمانی ریخت می دادند. نمی خواهم دلتان را بشکنم، با این روی باید بگویم اگر سنجه شما شمار واژگان بیگانه است، پس باید همین فارسی را به کار ببرید.
[/quote]
من نمیفهمم واقعا. هرکتابی که درباره زبان ترکی بازکردم فقط کارش این بود که علیه زبان فارسی و ستم به ترکی بنویسه و آخراش هم چنتا قوائد گرامری بده. واقعا نمیدونم این زبانشناسان ترکی چرا میخوان بگن ما خوبیم اونا بد. البته متاسفانه فارسها اینکار را میکنند.
البته افراد پانترک افراد شدیدا بیسوادی هستند که شما برید اینستاگرام یک کامنتها و نظریاتی میدهند مرغ پخته خنده اش میگیره! اصلا نمیفهمم اینا دارن شوخی میکنن یا واقعا احمقن؟ راحت هم میشه گرشون داد. وای از این جهالت
زبان پارسی نفوذی چند برابر در بر ترکی داشته است بهتر است یکی از سروده های "فضولی"، سراینده نامدار آذربایجان را بیاورم:
آه کیم، بیر دم فلک رأیمجه دوران ائتمدی،
وصل درمانیله دفع درد هجران ائتمه دی.
یاردان مین درد دل چکدیم، بو هم بیر درد کیم،
بیلدی من درد دلیم، بیر درده درمان ائتمه دی.
عهد و پیمان ائتدی یاریم کیم: “سنه یارم”، ولی،
یارلیق وقتی وفای عهد و پیمان ائتمه دی.
وادی غربتده جان وئردیم، بو هم بر درد کیم،
بیر گئجه خوان وصالی اوزره مهمان ائتمه دی.
دوست لار، چاک گریبانیم گؤروب منع ایلمن،
اول گلی کیم گؤردی اول، چاک گریبان ائتمه دی؟
فقر ملکون توت، گر ایسترسن کمال سلطنت
کیم، ملکون فتحینی فغفورو خاقان ائتمه دی.
تیغی بیداد ایله هر درا قانیمی تؤکمک ندیر؟
ای فلک، هر کیم دم اوردو عشقدن، قان ائتمه دی.
عقل میدانینی زندان بلا بیلمز هنوز،
کیم کی، بیر مدت جنون ملکونو سیران ائتمه دی.
سرّ عشقین ائتمهدی آنجاق فضولی آشکار،
بو مبارک ایشی هر کیم ائتدی، پنهان ائتمه دی.
متن لینک
همانگونه که دید پر از واژگان بیگانه فارسی و تازی است (واژگان تازی از فارسی درون آن شده است)، بنده هیچ سراینده ایرانی مانند حافظ و سعدی را ندیدم در چامه اش این همه واژگان ترکی به کار ببرد، همانگونه که ترکی سرایان واژگان پارسی بسیاری به کار می بندند. اگر ریز شوید می بینید حتی در حروف اضافه مانند " اُ (وَ)، "هر" و ..." از فارسی نفوذ پذیرفته است. پس خواهشمندم پز چند واژگان اندک ترکی در فارسی را ندهید. در ویکی پدیا انگلیسی هم نوشته شده است:
During the peak of Ottoman power, words of foreign origin heavily outnumbered native Turkish words,with Arabic and Persian vocabulary accounting for up to 88% of the Ottoman vocabulary
متن لینک
همانگونه که در بالا خواندید، واژگان تازی و فارسی 88% واژگان ترکی عثمانی ریخت می دادند. نمی خواهم دلتان را بشکنم، با این روی باید بگویم اگر سنجه شما شمار واژگان بیگانه است، پس باید همین فارسی را به کار ببرید.
آخه این واژه هایی که گفته کجا امروزه در زبان فارسی به کار میره ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
یا بسیاری از واژگان ایرانی الاصل رو که شواهد اوستایی و پارسی کهن دارن رو ترکی دونسته ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
منبع نویسنده هم چند تا کتاب ترکی هست و اونجا که از منابع ایرانی استفاده کرده هم یا به نفعش گفتن یا نظرشون رو رد کرده
کلا کتابی با دید و نظر پانترکیستی هست که ارزش خوندن رو نداره
فضولی: با درود برشما ، کتاب هایی در مورد واژگان ترکی در فارسی نوشته شده است اما ناشناخته ماننده است از جمله محاکمه اللغتین امیرعلیشیر نوایی که به بررسی واژگان ترکی و بویژه واژگانی که در فارسی معادل دقیق ندارند ، پرداخته است.
کتاب ترکی به فارسی فرهنگ سنگلاخ نیز مرجع خوبی است برای شناخت واژگان ترکی که در کتب دیوانی ( وزراتی) و ... مورد استفاده بوده است.
به گواهی تاریخ ترک ها به مدت هزار سال یعنی از قرن چهارم و مقارن حکومت غزنویان تا پایان حکومت قاجار - البته باستثنای زند ها - بر ایران حکومت کرده اند.
اگر مغول ها را مستثنی کنیم که هم هویت ترکی آنها مورد توجه نیست و هم حاکمیت ایران را مورد تجاوز قرار دادند دیکر سلسله های ترک از غزنویان و سلاجقه تا صفویه و افشارها نقش مهمی در حفظ یکپارچگی ملی و سرزمینی ایران داشته اند بویژه اینکه نوادگان سیخ صفی یک دولت ملی مقتدر را پایه گذاری کردند که دولت های اروپایی استعمارگر معاصر آنها توان ادغام آنها در نظام جهانی نداشتند .
غیر از حاکمیت سیاسی هزار ساله نمیتوان نقش و خدمات ترک ها را در حفظ و تقویت فرهنگ ملی و زبان فارسی نادیده گرفت .
توجه سلاجقه ی روم ( آسیای صغیر ) به ادبیات فارسی و دعوت حاکم آنزمان سلوجی از سلطان العلما بهاء ولد پدر مولانا و فراخوانی و استقبال با شکوه از ایشان و خانواده و همراهانش و استقرار آنها در قونیه مؤید این مطلب است .
اما تأسف از این است که با این حاکمیت هزار ساله سیاسی و رابطه و تعامل فرهنگی و حضور واژگان ترکی در ادب فارسی ، ادبا و فرهنگ نویسان تلاشی در تدوین واژگان ترکی در ادبیات فارسی نکرده بودند .
زیرا شناخت این کلمات به فهم بهتر اشعار فارسی کمک شایانی می کرد.
تلاش نویسنده محترم و آپلود کننده فرهنگ حاضر را صمیمانه ارج می نهم .